Μαθήματα

Κοινωνιολογία της Υγείας

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

  • Eισαγωγή στην Κοινωνιολογία της Υγείας. Διακρίσεις της Κοινωνιολογίας της Υγείας. Κοινωνιολογία της Ασθένειας – των Υπηρεσιών Υγείας – της θεραπευτικής σχέσης – της Ποιότητας Ζωής – της Βιοηθικής.
  • Κοινωνιολογία της Ασθένειας. Υγεία και αρρώστια. Βασικές εννοιολογικές προσεγγίσεις. Αντιλήψεις, στάσεις και συμπεριφορές υγείας.
  • Κοινωνιολογία της Ασθένειας (συνέχεια). Ανισότητες και διαφορές στην υγεία. Ανισότητα εισοδήματος και προσδόκιμο ζωής. Ανισότητες στο επίπεδο υγείας του πληθυσμού. Ανισότητες στην προσφορά και χρήση των υπηρεσιών υγείας. Ανομία και αγχογόνα γεγονότα της ζωής. Άγχος και αρρώστια. Αναζήτηση φροντίδας υγείας.
  • Κοινωνιολογία των υπηρεσιών υγείας. Οι υπηρεσίες υγείας στην κοινωνία. Νοσοκομείο – «επιχείρηση»: διλήμματα. Ηγεσία και διοίκηση.
  • Κοινωνιολογία των υπηρεσιών υγείας (συνέχεια). Επικοινωνία και ποιότητα φροντίδας υγείας. Ιατρικός φάκελος και φάκελος φροντίδας υγείας.
  • Κοινωνιολογία της θεραπευτικής σχέσης.Κοινωνικοί ρόλοι στη θεραπευτική σχέση ιατρού-αρρώστου. Ομοίως, στη σχέση νοσηλευτή και ασθενούς.
  • Κοινωνιολογία της Ποιότητας Ζωής. Υγεία και ποιότητα ζωής. Κοινωνικοί δείκτες ποιότητας ζωής. Ασυμβατότητα εκτιμήσεων μεταξύ υποκειμενικών και αντικειμενικών διαστάσεων της ποιότητας ζωής. Περιορισμοί εκτιμήσεων της ποιότητας ζωής.
  • Ποιότητα ζωής ασθενών. Ποιότητα ζωής ασθενών: με καρκίνo – με AIDS – με καρδιαγγειακά νοσήματα – με Alzheimer – ποιότητα ζωής νεφροπαθών.
  • Κοινωνιολογία Βιοηθικής και Δεοντολογίας. Βασικές αρχές βιοηθικής. Συναίνεση και ενημέρωση ασθενούς. Ικανότητα αντίληψης της ενημέρωσης. Ελεύθερη λήψη αποφάσεων. Απόκρυψη της αλήθειας. Εμπιστευτικότητα και ιατρικό απόρρητο.
  • Κοινωνιολογία της Βιοηθικής (συνέχεια). Ευθανασία και υποβοηθούμενη αυτοκτονία. Πειραματικές ιατρικές έρευνες. Παρηγορητική φροντίδα. Θεραπευτική ματαιότητα.
  • Κοινωνιολογία της Βιοηθικής (συνέχεια). Μεταμοσχεύσεις οργάνων. Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Κλωνοποίηση.
  • Κοινωνιολογία της Βιοηθικής (συνέχεια). Σύγκρουση συμφερόντων και πολλαπλότητα ιατρικών ρόλων. Διλήμματα κατανομής πόρων και θεραπευτικής αποτελεσματικότητας.

Μαθησιακοί Στόχοι

Σκοπός του μαθήματος είναι να  βοηθήσει τους φοιτητές να κατανοήσουν τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ασθένειας, την εμπειρία της ασθένειας, τη δυναμική των σχέσεων μέσα στο σύστημα υγείας καθώς και τους περιορισμούς και τις προοπτικές της επαγγελματικής φροντίδας. Η ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας μέσα από τη μελέτη του συγκεκριμένου γνωστικού αντικειμένου μπορεί να ενισχύσει την αυτογνωσία των νοσηλευτών ώστε να παρέχουν σύγχρονη και χωρίς διακρίσεις ανθρωποκεντρική φροντίδα. Έτσι, το νοσηλευτικό επάγγελμα που προϋποθέτει ιδιωτικότητα, εχεμύθεια και στενή διαπροσωπική σχέση με τους ασθενείς αντιμετωπίζεται και από την κοινωνιολογική άποψη, η οποία υποστηρίζει και αποδέχεται την επίδραση των κοινωνικών δυνάμεων στην άσκησή του.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της Θεωρίας του μαθήματος ο/η  φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση:

  • Η απόκτηση γνώσεων, αφύπνισης, προβληματισμού των φοιτητών αναφορικά με τις κοινωνικές γενεσιουργές αιτίες υγείας –ασθένειας (κοινωνικής συμπεριφοράς  κ.λ.π.) τις συνθήκες κοινωνικού περιβάλλοντος , για μια περισσότερο ολοκληρωμένη αντίληψη.
  • Η ευαισθητοποίηση των φοιτητών απέναντι σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες που χρήζουν φροντίδας, ανεξάρτητα από τα αίτια (κοινωνικά, περιβαλλοντικά, συμπεριφοράς κ.λ.π.) που οδηγούν στην ασθένεια.
  • Η διάκριση από πλευράς φοιτητών των γενετικών –βιολογικών αιτίων  από τις κοινωνικές αιτίες υγείας – ασθένειας (π.χ. Μεγαλούπολη).

Γενικές Ικανότητες

  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
  • Λήψη αποφάσεων.
  • Αυτόνομη εργασία.
  • Ομαδική εργασία.
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον.
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.
  • Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών.
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων.
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

  • Πρόσωπο με πρόσωπο.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

  • Παρουσίαση του μαθήματος με power point.
  • Επικοινωνία με φοιτητές/τριες με e-mail.
  • Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας moodle.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις50
Εργαστηριακές Ασκήσεις20
Ατομικές Εργασίες10
Αυτοτελής Μελέτη10
Σύνολο90

Αξιολόγηση Φοιτητών

Θεωρία

  • Γραπτή τελική εξέταση.

Τα κριτήρια γίνονται γνωστά στις φοιτήτριες/τους φοιτητές κατά την πρώτη συνάντηση και περιλαμβάνονται στο πλάνο του μαθήματος (syllabus).