Βιολογία

Γενικά

• Κωδικός: 278-190104
• Εξάμηνο: 1o
• Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
• Τύπος μαθήματος: Γενικού υποβάθρου
• Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
• Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Θεωρία (3)
• Μονάδες ECTS: 3
• Σελίδα μαθήματος: https://moodle.teithe.gr/course/index.php?categoryid=196
• Διδάσκοντες: Μίνος Γεώργιος
• Πρόγραμμα Μαθημάτων:
  • Τρ 08:00 - 11:00: Αμφιθέατρο Οικονόμου

Περιεχόμενα μαθήματος

Θεωρία

• Εισαγωγή στην επιστήμη της ζωής. Πως όλοι οι οργανισμοί μοιράζονται συγκεκριμένες ιδιότητες, Η ζωή μπορεί να μελετηθεί σε πολλά επίπεδα, Πως γίνεται η εξερεύνηση του φυσικού κόσμου από τους επιστήμονες, Κύτταρα: οι θεμελιώσεις μονάδες της ζωής, Πως οι οργανισμοί αλληλεπιδρούν με τα οικοσυστήματα τους. Οργάνωση των ειδών σε ομάδες, εξέλιξη μέσω φυσικής επιλογής.
• Η χημεία της Ζωής. Οι κανόνες που διέπουν το φαινόμενο της ζωής, Η χημική σύσταση της έμβιας ύλης, Το νερό και η καταλληλότητα του περιβάλλοντος, Ο άνθρακας και η μοριακή ποικιλότητα της ζωής, Δομή και λειτουργία των μεγάλων βιολογικών μορίων.
• Το κύτταρο: Η θεμελιώδης μονάδα της ζωής. Περιήγηση στο κύτταρο, Δομή και λειτουργία των μεμβρανών, Εισαγωγή στον μεταβολισμό, Κυτταρική επικοινωνία, Ο κυτταρικός κύκλος.
• Ενέργεια και Ζωή. Η ενέργεια μπορεί να μετατραπεί από μια μορφή σε άλλη, Ροή ενέργειας μέσα από ένα οικοσύστημα, Κυτταρική αναπνοή: Αποκτώντας  χημική ενέργεια, Αερόβια αναπνοή, Αναερόβια αναπνοή, Ζύμωση.
• Χρωμοσώματα και Κληρονομικότητα. Φυλετική ή Εγγενής Αναπαραγωγή, Αφυλετική ή Αγενής Αναπαραγωγή, Αριθμός και δομή χρωμοσωμάτων, Μεσόφαση, Μίτωση, Κυτταροκίνηση, Καρυότυπος, Μείωση,  Ανεξάρτητη μεταβίβαση γονιδίων, τυχαία γονιμοποίηση, Επιχιασμός, Μη διαχωρισμός, Βασικές αρχές γενετικής Mendel, Τετράγωνο του Punnett, Διασταύρωση μονοϋριδισμού, Νόμος του Διαχωρισμού, Έλεγχος Διασταύρωσης, Νόμος της Ανεξάρτητης Μεταβίβασης, Διασταύρωση Διυβριδισμού, Γενεαλογικά δέντρα, Ατελώς επικρατή, πολλαπλά αλληλόμορφα, πλειοτροπισμός, πολυγονιδιακή κληρονομικότητα, Συνδεδεμένα γονίδια, Γενετικός ανασυνδυασμός, Φυλοσύνδετη κληρονομικότητα, Κλονοποίηση, Πυρηνική μεταμόσχευση, Βλαστικά κύτταρα.
• DNA: Το μόριο της ζωής. Το DNA είναι το γενετικό υλικό, Αντιγραφή και επιδιόρθωση του DNA, Από το γονίδιο στην πρωτεΐνη, Ροή της Γενετικής πληροφορίας, Γονίδια κωδικοποιούν πρωτεΐνες μέσω της μεταγραφής και της μετάφρασης, Γενετικός Κώδικας, Ρύθμιση της γονιδιακής Έκφρασης, Μεταλλάξεις και Μεταλαξιγόνα, Σημειακές μεταλλάξεις, Μεταλλάξεις μετατόπισης πλαισίου ανάγνωσης, Πρωτο-ογκογονίδια, Ογκογονίδια, Αυξητικοί παράγοντες, Ογκοκατασταλτικά γονίδια, Καρκίνος.
• Bιοτεχνολογία. Γενετική Μηχανική, Κλωνοποίηση Γονιδίου, Ένζυμα περιορισμού, Γονιδιωματικές Βιβλιοθήκες, Σύνθεση DNA, Διαγονιδιακά ζώα και καλλιέργειες, γενετικά τροποιημένα τρόφιμα, Τεχνική  PCR, Σύντομες Διαδοχικές Επαναλήψεις STR, Ανάλυση STR, Πρόγραμμα Ανθρώπινου γονιδιώματος, Γονιδιακή θεραπεία.
• Βιοποικιλότητα – Μικροσκοπικοί οργανισμοί. Βιογένεση, Επικράτειες, Προκαρυώτες, Αρχαία, Χρήσιμα & Επιβλαβή Βακτήρια, Μετασχηματισμός, Μεταγωγή και Σύζευξη Βακτηρίων, Πλασμίδια, Ενδοσυμβίωση στα ευκαρυωτικά κύτταρα, πρώτιστα, Δομή ιών, Λυτικός και Λυσιγόνος κύκλος βακτηριοφάγων, Συλλογή ιών, Δομή, κύκλος ζωής και φάρμακα κατά του HIV, Πρίονς, ιοειδή.
• Βιοποικιλότητα – Μύκητες και φυτά. Μύκητες ως αποδομητές, Συλλογή μυκήτων, αναπαραγωγή μυκήτων.
• Συστήματα του ανθρώπινου σώματος. Το σώμα βρίσκεται σε δομική ιεραρχία, Διάφοροι τύποι ιστών στο ανθρώπινο σώμα, Ομοιοστατικοί μηχανισμοί, Αρνητική – Θετική ανάδραση, Λήψη και επεξεργασία τροφής – ισορροπημένη και μη ισορροπημένη διατροφή, Αναπνευστικό, Κυκλοφορικό, Ανοσοποιητικό, Ενδοκρινικό, Νευρικό, Ουροποιητικό, Αναπαραγωγικό σύστημα.

Μαθησιακοί Στόχοι

Ο σκοπός του μαθήματος είναι  να  καταστήσει τους φοιτητές ικανούς να κατανοήσουν τις αρχές της Βιολογίας και τους βασικούς βιολογικούς μηχανισμούς καθώς και τις βασικές έννοιες της μοριακής βιολογίας.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της Θεωρίας του μαθήματος ο/η  φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση:

• Να κατανοήσουν τις μεθόδους μέσω των οποίων θα αποκτηθεί η επιστημονική γνώση.
• Να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες της μοριακής βιολογίας.

Γενικές Ικανότητες

• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
• Λήψη αποφάσεων.
• Αυτόνομη εργασία.
• Ομαδική εργασία.
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων.
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον.
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

• Πρόσωπο με πρόσωπο.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Διαλέξεις με διαφάνειες PowerPoint (χρήση Η/Υ και προβολέα).
• Χρήση βίντεο και διαδικτυακών εφαρμογών στη διδασκαλία.
• Ανάρτηση υλικού μαθήματος και επικοινωνία με τους φοιτητές στις ηλεκτρονικές διαδικτυακές πλατφόρμες E-class, Blackboard και Moodle.

Οργάνωση Διδασκαλίας

Αξιολόγηση Φοιτητών

Θεωρία

• Γραπτή τελική εξέταση.

Τα κριτήρια γίνονται γνωστά στις φοιτήτριες/τους φοιτητές κατά την πρώτη συνάντηση και περιλαμβάνονται στο πλάνο του μαθήματος (syllabus).